Geachte Minister,

Ik zou graag een aantal situaties willen beschrijven waar wij dagelijks mee te maken krijgen.
Situaties die leiden tot vervelende discussies aan de balie en daarbuiten, bijvoorbeeld aan de telefoon.

Labelwisseling / Merkwisseling van geneesmiddelen. Nazendingen/Nalevering, medicatie die niet leverbaar is
Iedere dag weer krijgen we te maken met geneesmiddelen die niet leverbaar zijn. Variabel van een simpel bloeddrukverlagend medicijn, tot erg belangrijke geneesmiddelen voor bijvoorbeeld Parkinson.
Voor de patiënt/cliënt levert dit veel vragen, frustraties en zorgen op. Vooral voor de oudere patiënt levert het naast alles ook verwarring op. Dit is misschien nog wel het ergste. Hun vertrouwde doosje veranderd van kleur, vorm en grootte. Maar de tabletten kunnen ook veranderen van totale vorm en uiterlijk. Voor ons is het dagelijkse koek, maar voor de patiënten kan het een hele puzzel zijn als ze meer dan 5 geneesmiddelen gebruiken. Zij herkennen hun medicijn aan kleur en vorm. Zo pakken we dat laatste beetje zelfstandigheid van ze af. Mensen raken in de war en worden al gauw overgeschoven op een Baxter systeem. Want de patiënt komt er immers niet meer uit. We moeten de patiënt verzekeren dat het niet uitmaakt welk merk je slikt, zolang de werkzame stof maar hetzelfde is.
In de praktijk blijkt dit toch anders te werken. Dit alles heeft als gevolg dat veel mensen onnodig naar de huisarts moeten, om te zeuren over Medische Noodzaken/Verklaringen, om zo hun vertrouwde merk te kunnen behouden. Of als het niet leverbaar is, te mogen overstappen op een ander medicijn.
Waardoor er weer meer controles nodig zijn, meer afspraken, en uiteindelijk alles meer geld kost.
Met een beetje geluk komt de patiënt terug voor een vervolguitgifte van zijn/haar nieuwe medicijn, en is het vervolgens niet meer leverbaar, geen enkel merk. Waardoor de patiënt wéér genoodzaakt is om over te stappen. Of wij moeten stad en land afbellen om nog ergens wat vandaan te sprokkelen.
Soms zijn geneesmiddelen weken tot maanden niet verkrijgbaar. Dit levert veel problemen op.
Tot voor kort was een belangrijke oogdruppel niet leverbaar, een oogdruppel die bij elke staaroperatie wordt gebruikt. Door een slechte samenwerking met het ZGT ziekenhuis, waren wij genoodzaakt de patiënt terug te sturen naar Almelo/Hengelo om daar de oogdruppels op te halen, zolang de voorraad daar strekte. Wij zijn er hele dagen druk mee, maar uiteindelijk is het de patiënt die de dupe wordt van alles. Wat moeten we nog doen als alles niet leverbaar is, en de alternatieven ook niet meer?
En hoe moeten we ons blijven verdedigen tegenover de patiënt die door de jaren heen steeds minder vertrouwen in ons krijgt? Een patiënt die medicatie steeds eerder gaat bestellen, want stel je voor dat het weer niet leverbaar is, ik wil niet zonder komen te zitten, heel begrijpelijk.

Om dit alles te regelen, zou bijna iemand full time in dienst kunnen zijn. We hebben hier dagelijks zo verschrikkelijk veel werk mee. Wanneer komt iets binnen? Hoe lang heeft de patiënt nog thuis? Waar kunnen we nog net 10 of 20 tabletten vandaan toveren? Welk alternatief mogen we leveren i.o.m. apotheker/arts? ‘Het is niet meer leuk’, is een allang gepasseerd station.

Nieuwsberichten, Kassa e.d.
In het nieuws zijn we de laatste maanden trending. De pil die niet leverbaar was, de ‘ Sartanen’ die vervuild blijken te zijn. Vorig jaar de Thyrax waar een groot tekort aan was, en zo nog vele voorbeelden meer. Roodgloeiende telefoons en boze mensen aan de balie als gevolg. En wij moeten als assistentes alles maar incasseren, en de patiënt gerust stellen. Mensen bellen vaak met hun zorgverzekering, maar die sturen de patiënt vaak van het kastje naar de muur, omdat ze vaak niet op de hoogte zijn van hun eigen regels en beleid. En de wurgcontracten die ze apotheken opleggen.

Het hele ‘ Valsartan’ verhaal heeft onze gezondheidszorg miljoenen gekost. Mensen komen het geneesmiddel ophalen voor 90 dagen. Mensen brengen het n.a.v. een persbericht of na een recall van de apotheek terug, geneesmiddel wordt vernietigd. Mensen nemen een ander merk mee voor 90 dagen, blijkt even later ook vervuild. Mensen brengen dit ook terug, wordt ook vernietigd. Men gaat over op een alternatief, start hier eerst 4-6 weken mee. Moet vervolgens de bloeddruk op laten meten bij de huisarts. Haalt een vervolguitgifte op, geneesmiddel bevalt toch niet. Mensen leveren geneesmiddel wat niet bevalt weer in, wordt ook vernietigd. Vervolgens weer op spreekuur bij de arts, wat moet het dan worden? Weer een nieuw medicijn uitproberen. Een vicieuze cirkel zonder eind, wat onnodig veel geld kost. Wie is de dupe? De patiënt

Papierwerk —> Machtigingen, MFB’s (Medisch Farmaceutische Beslisregels), Verzekeringen
Voordat je tegenwoordig een simpel recept af kan handelen, ben je vaak meerdere stappen verder. Je moet checken of het geneesmiddel überhaupt leverbaar is, zo nee —> alternatief regelen. Je voert je standaard controles uit voor dosering, indicatie etc. 9van de 10x moet je een zogeheten MFB controle uitvoeren, bij NSAID’s, EU bloedverdunners, anti depressiva, inhalators, nierfunctiecontrole etc. Gaat het om incontinentiemateriaal of diabetesmateriaal, of kathetermateriaal, dan moet je eerst uitzoeken hoe de patiënt verzekerd is, anders moet die het elders ophalen of het zelf betalen. Krijgt de patiënt de drinkvoeding wel of niet vergoed? Regel een B3 code. Krijgt de patiënt het verbandmateriaal wel of niet vergoed? Regel een B4 code. Krijgt de patiënt de benzo’s wel of niet vergoed? Regel een B2 code. Als de patiënt het niet via ons vergoed krijgt, via welke weg dan wel? Ook dit levert veel problemen op, vooral bij onze oudere mensen. De mensen die door het ouder worden op allerlei fronten problemen krijgen. De patiënt die graag bij zijn of haar vertrouwde apotheek alles wil ophalen, maar dit door de zorgverzekering niet kan. De patiënt die blindelings vertrouwd dat hij/zij verzekerd kan blijven bij dezelfde zorgverzekeraar, want er zal wel niets veranderen. En het is tegenwoordig allemaal zo ingewikkeld met de computer. Vervolgens krijgt deze patiënt te horen dat we geen incontinentiemateriaal mogen afleveren omdat dit via een andere apotheek moet. En anders moeten ze het zelf betalen. Ga het maar is uitleggen aan iemand van 85 jaar, die er alleen voor staat.
Vervolgens kiest zo’n iemand er dan ook nog is voor om het zelf te betalen, want wat moet je anders? Het zelf regelen lukt ook allemaal niet meer, want; ze maken het zo ingewikkeld.

De kern waar het om gaat, wat centraal zou moeten staan: de patiënt! Wat op dit moment centraal staat is: geld, geld, geld. Dit alles zorgt ervoor dat het werk wat ik ben ga doen om mensen te helpen, minder leuk ben gaan vinden. En persoonlijk zit ik aan mijn tax qua regels en gezeur aan de balie.
Het is genoeg! We moeten met elkaar weer opzoek naar de kern, en dat is de patiënt.
Die staat op nummer 1.

Vriendelijke groet,

Janine Vosgezang, Apothekersassistente Service Apotheek Mijnhardt

Geachte Minister,

Graag uw aandacht voor een casus van alledag:
Een zaak die zorgen baart betreft bloedverdunnende medicatie: Acenocoumerol op voorschrift en toedienschema van de trombosedienst. Niet lang geleden bleek door melding van de trombosedienst dat wisselingen tussen labels verschillen kunnen veroorzaken in de INR van de patiënten. Het preferentiebeleid of LPG betekend dat de mensen ingesteld worden op het voorkeursmerk van de zorgverzekeraar. Op dit moment is dus een bepaald voorkeursmerk van de Acenocoumerol niet leverbaar, dus …. omzetten naar een wel te leveren merk. Medicijn(merk)wissel dat doen we regelmatig . Bij deze dus ook. Dit keer dus door tekorten. Als wij dit niet doormelden aan de trombosedienst kan de patiënt dus goed ontregeld worden. Met alle drukte en toch geagiteerde patiënten aan de balie denk je hier niet altijd over na. Hoe vaak gaat dit fout? Als assistent nog iets extra’s om bij stil te staan, terwijl je al aan talloze andere dingen moet denken.
Dan daarnaast de andere patiënt die er over geagiteerd is dat wij als apotheek niet voldoende voorraad van dit zelfde geneesmiddel kunnen leveren. “Dit kan toch niet, er moet toch grotere voorraad van in de apotheek zijn, ik kan toch niet zonder, ik ga klagen bij de trombosedienst …..”

Wij als assistenten moeten dit allemaal maar weer recht breien met de patiënt, en de boosheid over ons heen laten komen. Want goede patiëntenzorg staat voorop. Vandaag een halve dag gewerkt , minimaal 5 klagende patiënten gehad. Hadden ze gelijk? Deels wel! Hadden wij het anders kunnen aanpakken/afhandelen? Een enkele keer wel, heel vaak ook niet. Staan we met onze rug tegen een muur? Ja, op zeker! Willen we het anders? Op zeker!

Dit zijn twee casussen, maar zo zijn er legio. Waar het belang van zorgverzekeraars om een paar luttele centen draait en de gezondheid van de patiënt op het spel wordt gezet.

Ik hoop dat u er wat aan kunt doen.

Wilma van Velzen, Apothekersassistent, apotheek Oosterheem, Zoetermeer

Geachte Minister,

Ik las dat U vindt dat geweldplegers tegen doktersassistenten altijd een celstraf moeten krijgen, net als bij geweld tegen hulpverleners zoals ambulance personeel. Ik hoop en verwacht dat de KNMP aan U laat weten dat geweld tegen apothekersassistenten op een zelfde manier moet worden bestraft! Wij krijgen vaak te maken met verbaal geweld, onder andere bedreigingen en ik heb er zo genoeg van! Laatst dreigde een klant dat hij de boel bij ons zou plat gooien als hij zijn zin niet kreeg . Verder dagelijks te maken met patiënten die ons 3-4 keer op een dag bellen omdat wij geen medische noodzaak willen bevestigen en de verzekeraar zegt dat de apotheek het “gewoon” moet leveren. Huilende mensen aan de telefoon en aan de balie.. enfin ik kan zo doorgaan.

Hoogachtend,

Mw. Drs. Carol Tjong Tjin Joe, apotheker, Savalle Apotheek, Den Haag

Geachte Minister,

Wij hebben met Zilveren Kruis een preferent contract. Dagelijks maken we het mee dat preferente artikelen niet leverbaar zijn. Regelmatig stuur ik vervolgens een mail naar Zilveren Kruis hierover.
Niet zelden krijg ik dan na enkele dagen pas een reactie hierop: het wordt uitgezocht en na 5 dagen moet ik maar op de site gaan kijken terwijl wij de patiënt direct of hooguit één of twee dagen later willen helpen. Ook komt het regelmatig voor dat er een alternatief wordt aangeboden, waarvan vervolgens blijkt dat het ook niet leverbaar is.

Het preferentie contract deugt van geen kanten.

Wij worden straks, dankzij onbetrouwbare leveranciers, wel geconfronteerd met een naverrekening.

Hoogachtend,

Marc Fischer, apotheker Duinrand Apotheek, Den Haag
Den Haag

Geachte Minister,

Wat je zoals in de dagelijkse praktijk tegenkomt in de apotheek
• Als er een hulpmiddel wordt voorgeschreven moet je eerst gaan uitpluizen wie het mag leveren, wat je ervoor moet doen, wat er op het recept moet staan. Voorbeeld: incontinentie materiaal: Zelf de intake doen en proefjes geven of aanmelden bij een leverancier en materialen leveren of aanmelden bij een leverancier en daarna verdwijnt het uit beeld. Voorbeeld wondmaterialen mag ik zelf leveren en wat moet er op het recept staan of moet ik de cliënt aanmelden bij een leverancier en verdwijnt deze dan uit beeld of moet ik de cliënt aanmelden bij een leverancier en leveren we zelf. Voorbeeld katheter meteen nodig: Mag ik het zelf leveren, wat moet er op het recept staan. Indien een leverancier moet leveren hoe de tussentijd te overbruggen. Dit geldt eigenlijk ook bij diabetes testmateriaal, stoppen met roken, voeding, ed.
Soms veel werk en rompslomp wat niets oplevert.
• Wijzigingen in het pakket vergoede middelen: Een hoop omzettingen omdat vitamines en mineralen en paracetamol uit het pakket worden gehaald. Risico op dat mensen het niet meer gaan gebruiken omdat het te duur is en ze niet altijd direct het effect ervan merken. Met alle gevolgen voor de toekomst van dien.
• Incomplete medicatieoverzichten omdat men niet alle medicatie bij de apotheek haalt of meld dat men het gebruikt, maar wat wel gevolgen kan hebben voor het gebruik van andere medicijnen. Denk bijv. aan calcium gebruik en ferro tabletten
• De apotheek is een laagdrempelige instelling waar men met allerlei vragen over gezondheid en medicatie terecht kan. Doordat veel hulpmiddelen via een aanbesteding via andere leveranciers gaan gaat ook veel kennis verloren hierover in de apotheek en hierdoor ook veel ondersteuning naar de klanten
• Het preferentiebeleid is en blijft een zeer tijdrovend iets. Het kost erg veel tijd om alle voorraden elke keer weer logistiek aan te passen zodat je de juiste preferente middelen op voorraad hebt en oude preferente laat uitlopen. Dit zijn a4-tjes vol middelen.
• Het preferentiebeleid zorgt ook voor erg veel onrust bij klanten over weer een ander doosje, wantrouwen dat het middel wel net zo goed is als het oude. Het kost veel tijd om elke keer weer uit te leggen dat het doosje er anders uitziet en waarom.
• Het preferentiebeleid zorgt ook voor veel onduidelijkheid over de in te nemen medicatie met alle fouten van dien. Vooral de wat oudere patiënten en patiënten met veel medicijnen raken het overzicht kwijt van welk pilletje waarvoor is, aangezien ook het uiterlijk vaak wisselt door een ander merk. In januari zie je soms van de 8 middelen dat er 6 wijzigen. Met mogelijke ziekenhuisopnames als gevolg.
• Het rare van het systeem dat wij het preferentiebeleid moeten handhaven voor de zorgverzekeraar en als we niet voldoen aan de opgestelde target we bestraft worden. En als klanten dan met de zorgverzekeraar bellen om te klagen dat ze wat anders willen dan ze krijgen, krijgt men nog steeds te horen dat de apotheek gewoon moet geven wat de klant vraagt.
• De druk om te zorgen dat medicatie voorradig is legt men bij de apotheek. Wij gaan zoeken naar alternatieven. Wij gaan overleggen met artsen over wat nu te gaan geven. Dit kost veel tijd. Men bedenkt nu dat je dan een voorraad voor 4 maanden moet aanleggen om de problemen op te vangen. Waar laten we dat? De Brexit gaat waarschijnlijk problemen opleveren, van wie wordt er een oplossing verwacht?
• De formulieren om te bepalen of patiënten voor vergoeding van een middel in aanmerking komen kost ook veel tijd om die goed te verwerken. Regelmatig moet je toch achter artsen aanbellen voor een artsenverklaring die dan ook nog niet altijd goed wordt ingevuld. Dan moet je nog gaan controleren of de patiënt voldoet aan de criteria. Indien je hier iets in mist kost het de apotheek geld. Een rare gang van zaken, waarom moet de apotheek het controleren en is niet de voorschrijver hiervoor verantwoordelijk? Waarom controleert de zorgverzekeraar het niet en spreekt de arts hier zelf op aan, in plaats van dat wij het werk van de arts en zorgverzekeraar moeten uitvoeren.
• De splitsing in de nota voor de diverse tarieven en de uitleg hierover geeft ook veel gedoe aan de balie. De patiënt wil soms bezuinigen en vindt het raar dat hij voor eerste uitgifte moet betalen dat hoeft bij de bakker en de bouwmarkt ook niet. De patiënt wil de eerste uitgifte dan niet want wil er ook niet voor betalen, maar ik heb wel een verplichting om uitleg te geven.
• Elk jaar is het weer ene gedoe om een redelijk tarief te krijgen voor de receptregel. Er wordt elke keer beknibbeld en je moet voor hetzelfde geld meer doen. Een sigaar uit eigen doos. Daarnaast is er hierdoor ook minder ruimte voor o.a. bekostiging van de personeelskosten die wel stijgen. Gevolg met steeds minder mensen meer werk doen. Gevolg verdere stijging van de werkdruk, gevolg meer uitval en meer kans op het maken van fouten.

Zo maar wat voorbeelden

Hoogachtend,

Linda
Apothekersassistente Service-apotheek Elderveld